ÇOCUKLARDA DİŞ HEKİMLİĞİ
Ağız vücuda açılan bir kapıdır ve ağız sağlığı da genel sağlığın bir aynasıdır. Çocuklarda ağız sağlığı ise daimi dişlenme dönemi, çocuğun yemek yiyebilmesi, düzgün bir fonasyonla konuşabilmesi ve sosyalleşebilmesi açısından çok önemlidir. Süt azıları ve süt köpek dişleri 11- 12 yaşlarında değişen dişlerdir. Eğer çürük nedeniyle bu dişlerin yan duvarları kırılırsa, dişler birbirine yaklaşır ve yer kaybı meydana gelir. Ayrıca süt dişleri alttan gelen daimi dişin nerede konumlanacağını bildirir ve onun geleceği yeri korur bu nedenle süt dişlerinde zamanından erken meydana gelen kayıplarda yer tutucu denen teller ve apareylerle mesafelerin korunması gerekir. Diş kayıpları fonasyonu ve görünümü etkilediği için çocuklarda psikolojik problemlere de yol açabilir. Süt dişlerindeki çürükler ya da kayıplar çocukların iştahını ve ağızda yeterli mekanik sindirim gerçekleşmiyorsa sindirim sistemini de etkiler. Enfeksiyonlu dişler bağışıklık sistemini yorar ve üst yolunum yolu hastalıklarına yakalanma riskini arttırır.
Altı Yaş Dişi, Fissür Örtücü ve Fluor Uygulaması (Koruyucu Uygulamalar)
Dişhekimiyle ilk muayene en geç 2 yaşında olmalıdır. Başlangıç seviyesinde çürükler en doğru şekilde röntgen ile teşhis edilir. Ancak küçük çocuklardan röntgen çekmek, doz düşürülsede yetişkinlere göre daha zararlı olabildiği için röntgen alımı 4 yaşından önce tercih edilmez. Röntgen dışında başlangıç seviyesini aşan veya dişin dış yüzünden başlayan başlangıç aşamasında çürükler ancak bir dişhekiminin, reflektör altında muayenesiyle teşhis edilebilir. Süt dişleri çok küçük boyutta olduğu için sinirleri yüzeye daimi dişlere oranla daha yakındır. Bu nedenle kolayca kanala gidebilirler. Hiç dişhekimine gitmemiş küçük bir çocuğun ağrıyla dişhekimine gidip pek çok yeni alet ses ve kokuyu birden tolere etmesi de çok zordur. Bu nedenle erken dönemde dişhekimiyle tanışmak, dişlerin temizliği, bakımı ve beslenme konusunda bilgi almak, gerekliyse koruyucu uygulamalara başlamak çok önemlidir.
Koruyucu uygulamalar fissür örtücü de denen koruyucu dolgular ve tüm dişlerin yüzeyine uygulanan bir cila olan fluor uygulamalarıdır.
Fissür örtücü diş yüzeyinden hiç doku kaldırmadan, diş yüzeyindeki girintilere süt kıvamında bir dolgunun sürülüp, ışınlanarak dondurulmasıdır. Burada amaçlanan mikroorganizmaların ve yemek artıklarının yerleşerek çürük başlatabileceği, fırçalamayla dahi temizlenemeyen, diş yüzeyindeki derin yarıkların kaplanmasıdır. Avrupa ülkelerinde rutin yapılan bu yöntemle çürüğe neden olan genetik etkenlerden biri elimine edilmiş olur.
Bunların dışında yeni süren dişler ve daha fazla organik içeriği olan yani daha yumuşak olan süt dişleri kolayca çürüyebilir. Bu dişlere fluor denen bir cila altı ayda bir uygulanarak, asit ortamda dişlerden madde çözünmesini yani çürük oluşumunu azaltmak, dişlerdeki kimyasal bağları kuvvetlendirmek mümkündür.
Evde yapılan bakım ve beslenme de ağız sağlığında çok önemli yer tutar. Bu neden çocuğun o anki ağız sağlığı durumuna da bakarak diş hekimi tavsiyesiyle çocuğa özel belirlenmiş fırça ve macun kullanmaya ve beslenme düzenlemesine önem verilmelidir.
